“ใครทำงานเขาก็หวังเงินเดือนกันทั้งนั้น”
เป็นประโยค common sense ที่เรามักจะได้ยินและเข้าใจได้อย่างง่ายดาย ในโลกทุนนิยม เงินเดือนถือเป็นทุกอย่าง บางคนทำงานแทบทุกอย่างเพื่อแลกกับเงินเดือน
ในวงการธุรกิจของสหรัฐเขาจะมี The $1 salary หรือรับเงินเดือนหนึ่งดอลลาห์ต่อปี แต่แน่นอนแหละว่าไม่มีใครใช้ชีวิตอยู่ได้ด้วยเงินเพียงเท่านี้ เพราะฉะนั้นการรับเงินจำนวนเล็กน้อยเท่านี้เป็นเพียงสัญลักษณ์อย่างหนึ่งเท่านั้น บริษัทต้องจ่ายเงินให้กับพนักงานทุกคน การทำงานฟรีจึงเป็นเรื่องที่ไม่สามารถเกิดขึ้นได้ และระหว่าง $0 Club กับ $1 Club อย่างหลังฟังดูเท่กว่ากันเยอะเลย หลังจากวิกฤติฟองสบู่ดอทคอมแตก The $1 salary กลายเป็นธรรมเนียมปฏิบัติในหมู่ผู้บริหารที่มีทรัพย์สินส่วนตัวเพียงพอและมีรายได้จากทางอื่นด้วย หนึ่งในนั้นคือ Steve Jobs จากรายงาน Business Insider บอกว่าตัวจ็อบส์เองรับเงินเดือน เดือนละหนึ่งดอลลาห์ตั้งแต่กลับมารับตำแหน่ง CEO ที่ Apple ในปี 1998 นอกจากจ็อบส์ แล้วก็มี CEO อีกหลายคนที่ดำเนินรอยตามเช่น Larry Page, Mark Zuckberberg, Elon Musk รวมไปถึงอดีตประธานาธิบดีมหาเศรษฐีคนเก่าอย่าง Donald Trump ก็อยู่ในคลับนี้เช่นกัน
จริงๆแล้วการรับเงินเดือน เดือนละเหรียญมีมาตั้งแต่สมัยสงครามโลกครั้งที่ 1 แนวความคิดนี้เกิดขึ้นครั้งแรกในช่วงต้นทศวรรษ 1900 ซึ่งผู้นำในอุตสาหกรรมต่างๆ ในสหรัฐอเมริกาเป็นผู้เสนอแนวคิดนี้ให้กับรัฐบาลในช่วงสงคราม
คนแรกที่เป็นที่รู้จักกันตามประวัติศาสตร์ของ Dollar A Year men ก็คือ Bernard Baruch โดยเขาเป็นนักธุรกิจคนแรกที่รับเงินเดือน ปีละเหรียญ โดยในตอนนั้นเขาดำรงตำแหน่งเป็นคณะกรรมการที่ปรึกษาของสภาป้องกันประเทศ ซึ่งคนที่รับงานนี้ส่วนใหญ่รับเงินเดือนแค่ปีละเหรียญ นอกจาก Bernard Baruch แล้วก็ยังมี Robert S. Brookings และ Herbert Bayard Swope
ต่อมาในช่วงปลายทศวรรษ 1990 และต้นทศวรรษ 2000 ผู้บริหารธุรกิจจำนวนมากก็เริ่มรับเงินเดือน เดือนละหนึ่งดอลลาร์ ซึ่งภายหลังก็มีการรับวัฒนธรรมนี้และแพร่หลายในบริษัทหรือบริษัทสตาร์ทอัพ
- ไม่รับเงินเดือนไม่พูดถึงคนนี้ไม่ได้
เรื่องการรับเงินเดือนไม่รับเงินเดือน เราพูดถึงสายธุรกิจอย่างจ็อบส์ หรือ ซักเกอร์เบิร์กไปแล้ว ทรัมป์ไปแล้ว เราจะไม่พูดถึง โฮเซ มูฮิกา ไม่ได้เลย เขาคนนี้เป็นประธานาธิบดีอุรุกกัย โดยสมัยที่เขาดำรงตำแหน่งประธานาธิบดี เขาได้บริจาคเงินเดือนกว่า 90% ให้แก่องค์กรการกุศลต่างๆ เพื่อช่วยเหลือผู้ยากไร้เป็นประจำทุกเดือน พอเกษียณก็ขอไม่รับเงินบำนาญอีก ปัจจุบันเขาเลยเป็นอดีตประธานาธิบดีที่เป็นที่ชื่นชมมากๆ
อีกคนหนึ่งก็คือ เช เกวารา นักปฏิวัติคิวบาคนดังแห่งยุคสงครามเย็น เขาคนนี้เป็นนักต่อสู้เพื่อความเท่าเทียม และปฏิเสธที่จะรับเงินเดือนตลอดระยะเวลา 6 ปี ครั้งหนึ่งผู้เขียนเคยอ่านเจอในหนังสือสักเล่มหนึ่งของเช (หากผู้อ่านคนใดคุ้นๆ ก็คอมเมนต์มาคุยกันได้) เขาเล่าว่าเช เป็นคนที่รักและจะประหยัดเพื่อชาติมากๆ ใครๆ ก็รู้ว่าที่คิวบา การศึกษาและการรักษาพยาบาลเป็นสิทธิขั้นพื้นฐานที่ทุกคนจะเข้าถึงได้ฟรี แม้จะเป็นประเทศที่ยากจน
ในสมัยที่เชเป็นผู้นำคิวบา เขามีลูกสาวและลูกสาวของเขาป่วยเป็นไข้ และต้องไปหาหมอ แต่เชก็ไม่ได้ใช้รถประจำตำแหน่งของเขาขับไป โดยเขาถือว่าน้ำมันทุกลิตรเป็นภาษีของประชาชนเขาจะใช้มันเพื่อเรื่องส่วนตัวไม่ได้ ครั้งนั้นเขาให้ภรรยาของเขาอุ้มลูกขึ้นรถขนส่งสาธารณะไปที่โรงพยาบาล
เชเขียนบันทึกในหนังสือเรื่อง Man and Socialism in Cuba (คนกับสังคมนิยมในคิวบา) ตอนหนึ่งว่า
“เงินและความโลภคือบาป การแข่งขันกันด้านทุนนิยม คือสิ่งที่ทำให้มนุษย์กลายร่างเป็นสัตว์ป่า และการปล่อยกู้เงินโดยคิดดอกเบี้ยถือเป็นสิ่งที่น่าละอายใจ” – matichonweekly.com
เราไม่อาจจะพูดได้ว่าการเข้า The 1$ Club หรือการไม่รับเงินเดือนของผู้นำเป็นเรื่องที่น่าชื่นชม ยินดีหรือไม่ บางคนก็บอกว่าทำดีเอาหน้า บางคนบอกว่าไม่พอหรอก บางคนบอกว่ามันคือการรับผิดชอบ บางคนก็ยกย่องบอกว่านี่คือสิ่งที่ผู้นำควรจะทำ ฯลฯ สิ่งหนึ่งที่ผู้เขียนเชื่อก็คือเมื่อไหร่ที่ทุ่มเทให้กับงานอย่างสุดหัวใจ ใส่ใจกับงานที่เรารักจริงๆ เราจะตื่นขึ้นมาทำงานเพราะเชื่อในสิ่งที่ทำ พยายามทำให้งานดีขึ้นในทุกๆ วัน ให้คุณค่าที่ดีที่สุดแก่มัน ทำตามสัญญาที่ให้ไว้กับผู้อื่น รับผิดชอบและไม่ปล่อยปละละเลย ทำงานนั้นอย่างจริงใจและซื่อตรง และเงินจะเป็นเพียงแค่ปัจจัยภายนอกเท่านั้น
อ้างอิง
https://www.businessinsider.com/mark-zuckerberg-will-take-a-1-salary-2013-4?op=1
https://www.sanook.com/hitech/945648/
https://www.usatoday.com/story/news/factcheck/2020/07/11/fact-check-donald-trump-donates-salary-but-he-still-makes-money/5410134002/
https://www .matichon.co.th/prachachuen/prachachuen-scoop/news_1194123
https://www. matichonweekly.com/column/article_27545
https://thepeople.co/jose-mujica-uruguay-president/
https://en.wikipedia.org/wiki/One-dollar_salary
